اقدام پژوهی

راهکار حل مشکل بی انضباطی دانش آموزان در مدرسه و کلاس

مقدمه در مورد اقدام پژوهی : معلمی حرفه ای متشکل از دانش و مهارت های گوناگون است. یک معلم باید برای تدریس مطلوب، همزمان مجموعه ای از دانش ها را به طور هنرمندانه درهم بیامیزد تا در مسیر ترکیب و به کارگیری آنها تدریسی اثربخش طراحی و در کلاس درس ارائه کند.

اهداف آموزشی براساس چنین فعالیتی امکان تحقق می یابند. در واقع حرفه معلمی با تعامل مفهومی طیف متنوعی از دانش ها شکل می گیرد. آموزش و اشاعه روش های پژوهش در میان معلمان و کارکنان آموزش و پرورش از جمله فرصت هایی است که به توسعه فرهنگ پژوهش در نظام آموزشی منجر خواهد شد. در طی سالیان اخیر با طراحی و اجرای گسترده دوره اقدام پژوهی توانسته با همکاری سازمان های آموزش و پرورش استان ها، فرصت مناسبی را برای معلمان و مدیران و سایر کارکنان فراهم سازد تا بتوانند پژوهش را به عنوان ابزاری سودمند در خدمت آموزش به کار گیرند.

برگزاری دوره اقدام پژوهی همراه با اجرای برنامه معلم پژوهنده تا حد زیادی موفق به توسعه فرهنگ پژوهش در سطح مدارس و در میان معلمان و مدیران گردیده است. آنچه پیداست اقدام پژوهی در پیوند با سایر مهارتهای معلمی معنا می یابد و معلم اقدام پژوه (پژوهنده) فردی است که همزمان از مهارت های پژوهش در عمل و دیگر مهارت های معلمی برخوردار است. بنابر این تكیه متعادل بر توسعه مهارت های معلمان در همه ابعاد، نیاز نظام آموزشی است و می تواند تحقق اندیشه معلم فکور و پژوهنده را برای مدارس ما عملی سازد.

معلمی حرفه ای متشکل از دانش و مهارت های گوناگون است. یک معلم باید برای تدریس مطلوب، همزمان مجموعه ای از دانش ها را به طور هنرمندانه درهم بیامیزد تا در مسیر ترکیب و به کارگیری آنها تدریسی اثربخش طراحی و در کلاس درس ارائه کند. اهداف آموزشی براساس چنین فعالیتی امکان تحقق می یابند. در واقع حرفه معلمی با تعامل مفهومی طیف متنوعی از دانش ها شکل می گیرد.

حل مشکل انضباطی دانش آموزان در کلاس

سطوح پژوهش در حرفه معلمی:پاترسون و شانون (۱۹۹۳) اظهار می دارند معلمان در اشکال گوناگون با پژوهش پیوند برقرار می کنند. ابتدا آنها در فرایند تولید دانش و اطلاعات مشارکت می کنند تا نظریه ای برای بهبود عمل خود تدوین کنند. دیگر آنکه براساس یافته های پژوهش، تدریس خود را طراحی و به مرحله اجرا در می آورند. این اقدامات منجر به توسعه و بهبود آموزش می شود. معلمان بدون تکیه بر پژوهش قادر به توسعه مهارت های حرفه ای خود نخواهند بود.

با استفاده از پژوهش تجربه های زیادی در معرض نقد قرار می گیرد و تصمیم گیری آگاهانه میسر می شود. پژوهش به معلمان کمک می کند تا نیاز به تغییر و بهبود را درک کنند، تغيير ثمر بخشی را سامان دهند و تأثير اعمال آن را بر تدریس اندازه بگیرند.
پژوهش پیوندی ناگسستنی با حرفه معلمی دارد. از مسیرهای متعددی میان پژوهش با حرفه معلمی پیوند برقرار می شود. معلم با ایفای نقش های متعدد پژوهشی هم بر دشواری های تدریس و آموزش غلبه می کند و هم دانش آموزان را برای پیگیری فعالیت های پژوهشی مهیا می نماید.

نمونه اقدام پژوهی گستاخی

زمانی معلم در نقش مدرس پژوهش به دانش آموزان ظاهر می شود و با طراحی و اجرای تدریس پژوهش محور، دانش آموزان را به مسیر آموزش مبتنی بر حل مسئله هدایت می کند. با این رویکرد معلم سهمی اساسی در پرورش مهارت های پژوهشی دانش آموزان دارد و زمینه ساز تقویت علمی – پژوهشی در جامعه می باشد.
در موقعیتی دیگر، معلم براساس تلاش های عالمانه دیگران، تدریس خود را سازمان می دهد و به مرحله اجرا در می آورد. در این رویکرد، معلم در نقش بکار گیرنده یا مصرف کننده تولیدات علمی – پژوهشی ظاهر می شود و از تجارب خردمندانه پژوهشگران برای ارائه تدریس اثربخش استفاده می کند. این وجه از نقش پژوهشی معلم شامل همه ابعاد شغلی وی می شود.
و سرانجام معلم خود به عنوان پژوهشگر ارائه نقش می کند. در این موقعیت وی با کوشش های ذهنی، موانع فرا روی تدریس را شناسایی نموده، برای آنها راه حل ارائه می کند و با اجرای آن مسیر را هموار می سازد. در این نقش معلم از ظرفیتهای ذهنی خود برای مطالعه و حل دشواری هایی استفاده می کند که در محدوده عمل وی و بر سر راه آموزش و تدریس ممانعت ایجاد می کنند. دشواری هایی که به دلیل موقعیت های بومی و ویژه کمتر از طریق پژوهش های کلاسیک قابل پاسخگویی و حل می باشند.
این سه موقعیت، حرفه معلمی را کاملا در مسیر فعالیت های پژوهشی قرار می دهد، به شیوه ای که وی بدون پژوهش و ایفای نقش های مذکور عملا از انجام وظایف و مأموریت های شغلی خود باز خواهد ماند.

اقدام پژوهی به صورت ورد

اقدام پژوهی چیست؟ اقدام پژوهی یک شکل غیر سنتی پژوهش است که اغلب جامعه محور (گروه محور) است و توسط یک کارورز با جمعی از آنها انجام می شود. بورلی (۱۹۹۳) اقدام پژوهی را پژوهش آگاهانه، سنجیده و معطوف به راه حل تعریف می کند که به صورت فردی یا گروهی انجام می شود. اقدام پژوهی از طریق چرخه های حلزونی شامل شناسائی مسئله، گردآوری نظام مند داده ها، تفکر و بازاندیشی، تحلیل و نهایتا تعریف مجدد مسئله توصیف می شود.
دو اصطلاح اقدام و پژوهش، چهره اصلی این روش نمایان می شود.

ازمون نظر در حین عمل، به عنوان وسیله ای برای بهبود کار و ابزاری برای ارتقاء سطح دانش… » آنها نتیجه می گیرند که این تعریف بر اهمیت اقدام تأکید دارد. ما با این نظر موافقیم که اقدام باعث به جریان افتادن پژوهش می شود و نیروی برانگیز اننده ای به حساب می آید. اقدام پژوهان اغلب نسبت به آنچه انجام می دهند متعهد و علاقه مند هستند » (مک نیف و همکاران، ۱۳۸۲، ص ۲۸).
کارسون و همکاران (۱۹۸۹) نیز اقدام پژوهی را ترکیبی از عمل و پژوهش و تلاشی برای شناخت اقدامات تربیتی به منظور اصلاح و بهبود محیط آموزشی تعریف می کنند و بر این نکته تأکید دارند که بیشتر کسانی که در یک پروژه اقدام پژوهی مشارکت داشته اند، از نقش و جایگاه تجربه سخن می گویند.
آنها در پاسخ به این سؤال که اقدام پژوهی چیست، می گویند :
اول از همه، اقدام پژوهی جنبه عملی دارد. به عبارت دیگر، اقدام پژوهی تلاشی در جهت شناخت بهتر مسائل زندگی واقعی کلاس درس و مدرسه و چگونگی رویارویی با آنهاست.
دوم، اقدام پژوهی به مشاهده منفعل محدود نمی شود بلکه اقدام و عمل را در مرکز توجه خود دارد. این تمرکز توجه ایجاب می کند که محققان به گونه ای در عمل درگیر شوند که به بهبود اقدامات تدریس در یک کلاس خاص یا در یک مدرسه منتهی شود.
سوم، اقدام پژوهی دمکراتیک است. این شیوه پژوهش میزان بیشتری از گفتگو و تعامل بین همکاران را ترغیب کرده و مشارکت فعال در تلاش مداوم برای بهبود تدریس را ایجاب می کند.
چهارم، اقدام پژوهی نظام مند و فکورانه و در چرخهای چهار مرحله ای انجام می شود. و آنچه مسلم است در اقدام پژوهی به طور همزمان روی شناخت اقدام تربیتی ونیز بهبود و اصلاح آن تلاش می شود. به عبارت دیگر، اقدام پژوهی روشی برای شناخت و نیز بهبود موقعیت آموزشی است.

در یکی از مقالات جستجو شده در شبکه اینترنت (ASCD)، اقدام پژوهی به عنوان فرآیند پرسیدن سؤالات مهم و تلاش برای یافتن پاسخ این سؤالات به شیوه ای روشن مند تعریف شده است. این پرسش ها معنادار وحائز اهمیت هستند، یعنی محقق قصد و یا نیاز دارد پاسخ به این پرسش ها را که از نزدیک با موقعیت کاری او مرتبط هستند، بداند. از این رو اقدام پژوهی جنبه بسیار عملی داشته و ریشه در کار روزانه محقق دارد.

اقدام پژوهی عدم رعایت قوانین دانش آموزان

تعریف و هدف های اقدام پژوهی:ژانت مسترز (۲۰۰۰) برای توصیف و تبیین اقدام پژوهی از میان تعاریف بسیاری که ارائه شده است، سه تعریف را برگزیده که به این شرح مطرح می شود :
اقدام پژوهی، پژوهشی نظام دار، گروهی، مبتنی بر همکاری ، خود اندیشیده و انتقادی است که توسط شرکت کنندگان در این پژوهش انجام می شود . در تعریف دیگر، علاوه بر عناصر موجود در این لیکن در این نوشتار به سبب ضرورت موضوعی، اقدام پژوهی در حوزه آموزش و پرورش مورد توجه و تأکید می باشد. کارسون و همکاران (۱۹۸۹) در یک جمع بندی مواردی را با عنوان «آنچه اقدام پژوهی است» به شرح زیر ذکر کرده اند :
• اقدام پژوهی فرآیندی است که آموزش و پرورش را از طریق تغییربهبود می بخشد.
• اقدام پژوهی، کار گروهی مربیان برای بهبود اقدامات آموزشی است.
• اقدام پژوهی، تأمل و باز اندیشی در مورد امر تدریس است.
• اقدام پژوهی، جمعی و مشترک است؛ یعنی مربیان در جهت تقویت روابط با دیگر مربیان گفتگو و کار می کنند.
• اقدام پژوهی، بنا نهادن و تشکیل گروههای خود – انتقاد از مربیاناست.
• اقدام پژوهی، فرآیند نظام مند یادگیری است.
• اقدام پژوهی، فرایندی است که ایجاب می کند ما ایده های خود درباره آموزش و پرورش را به بوته آزمایش بگذاریم.
• اقدام پژوهی، خالی از تعصب ” است .
• اقدام پژوهی، یک تحلیل انتقادی از محل های کار ماست.
• اقدام پژوهی، تأکید روی موارد خاص است
• اقدام پژوهی، چرخه ای از برنامه ریزی ، عمل، مشاهده ” و باز -اندیشی و تفکر است.
• اقدام پژوهی، کار در گروه های کوچکی از مربیان است. • اقدام پژوهی، اثبات درستی اقداماتی است که در جریان تدریس انجام می شود.

نمونه اقدام پژوهی بی انضباطی

آثار اقدام پژوهی:شواهد روز افزون حاکی از آن است که درگیر شدن در اقدام پژوهی، اثراتی مثبت مشخص و حرفه ای روی کارگزاران آموزشی دارد. « اقدام پژوهی فرصت هایی را در اختیار معلمان می گذارد تا دانش و مهارت لازم در اقدام پژوهی را به دست آورند؛ این رویکرد پژوهشی را به کار بندند و از گزینه ها و امکانات برای تغییر آگاه شوند. معلمان شرکت کننده در اقدام پژوهی نسبت به اقدامات خویش منتقدتر و فکورتر بوده و با دقت بیشتری روی روشها، ادراکها و شناخت های خودشان و نیز کل رویکردشان به فرایند تدریس تأمل و تفکر می کنند» (بورلی، ۱۹۹).
به لحاظ اینکه در اقدام پژوهی خود معلم پژوهشگر است و نقش اصلی پژوهش را به عهده دارد، لذا می تواند مسئله ملموسی را که با آن رو به رو است، حل کند تا بهبودی امور را میسر سازد. «از آنجا که معلمان در هر نظام آموزشی نقش اصلی را بر عهده دارند، به عنوان پژوهشگران بالقوه، برای مشخص کردن موقعیت های نامعین در رابطه با فعالیت هایشان می توانند روش علمی را به کار برده و با استفاده از اقدام پژوهی فعالیتهای خود را بهبود بخشند.
کارسون و همکاران (۱۹۸۹) دلایل چندی را برای توجیه درگیر شدن در پروژه اقدام پژوهی بر می شمارند که می توان از آنها به عنوان اثرات مثبت مرتب بر اقدام پژوهی یاد کرد. این دلایل عبارتند از :
• اقدام پژوهی با سؤالات و مسائل ما سر و کار دارد نه مسائل و سؤالات شخص دیگر.
• اقدام پژوهی در لحظه حال و اکنون شروع می شود. به عبارت دیگر می توان اجرای اقدام پژوهی را به سرعت آغاز کرد.
• اقدام پژوهی بارها و بارها از این آزمون که از طریق آن مربیان می توانند شناخت بهتری از اقدامات آموزشی به دست آورده و آنها را بهبود بخشند، موفق بیرون آمده است.
• اقدام پژوهی می تواند به تدریس بهتر و یادگیری مؤثرتر منجر شود.
• اقدام پژوهی می تواند به برقراری ارتباط های مفیدتر با همکاران کمک کند.
– اقدام پژوهی خود ارزشیاب است؛ یعنی شامل ارزشیابی مداوم از فرایند پژوهش و ایجاد تغییر و اصلاح برای هماهنگ کردن پژوهش و عمل است. به عبارت دیگر، اصلاحات و تغییرات ایجاد شده در موقعیت به طور مداوم مورد ارزشیابی قرار می گیرد. در همین ارتباط تکوینی بودن فرایند اقدام پژوهی معنا و مفهوم می یابد. مقصود این است که در پرتو خود ارزشیابی اقدام پژوهی این امکان وجود دارد که تعریف مسئله، اهداف و روش شناسی آن در جریان پژوهش مورد بازنگری قرار گرفته و تغییر کند.